یکی از بارزترین ویژگیهای سبک آذربایجانی- که خاقانی از نامدارترین شعرای این سبک است – انعکاس معلومات و معارف گویندگان در آثار آنهاست. نمایندگان این سبک عموماً افرادی آگاه و مطلع از علوم و هنرهای متداول در روزگار خویش بوده اند و به نظر میرسد خاقانی از این نظر سرآمد شاعران دیگر باشد. عشق و اشتیاقش به درج تمامی دانسته هایش در شعر خویش، دیوان او را به صورت دایره المعارفی از علوم و فنون گوناگون درآورده است. کمتر قطعه شعری از دیوان حجیم خاقانی میتوان یافت که از نام بیماری ها و گیاهان دارویی و شیوه های درمانی آن ها اعم از خرافی و یا علمی خالی باشد، چنان‌که اطلاعات خاقانی از مسایل پزشکی و درمانی روزگار خود بسیار بالاتر و وسیع تر از سایر شاعران بوده است. هدف از نگارش این مقاله آن است تا به این واقعیت پی ببریم که گذشتگان ما تا چه اندازه به طبیعت و درونمایهی آن که شامل درختان و گلها و گیاهان می‌شود توجه کردهاند، و از آن بهره گرفتهاند و به این نتیجه برسیم که خاقانی نیز هم‌چون دیگر شعرای معاصر خود به علوم و فنون زمان خود وقوف کامل داشته و به راستی لقب حکیم برازندۀ اوست. این مقاله برآن است تا شمّهای از اطلاعات خاقانی را در مورد گیاهان دارویی برشمارد.
ابتدای صفحه